رهیافت قلب سلیم در مفهوم شناسی سلامت معنوی

اهداف: در پی پاسخ به دو سؤال مهم، مبنی بر چرایی و چیستی بیماری، و چگونگی مراقبت از بیماران به منظور تسکین آلام روحیشان، به مطالعه مدل های مراقبت پرستاری جهان پرداخته شد؛ چرا که پرستاری متکفل تشخیص، درمان و مراقبت از عکس العمل های بیمار به مشکلات سلامت است. روش: روش های شناخت شناسی دیدگاه های متفاوت فلسفی ایجاد می کنند و دانش و پیش فرض های ذهنی نظریه پرداز را شکل داده و به علم و نگره های علمی جهت فلسفی می دهند. اما هیچ یک از مدل های مراقبت جهانی از شناخت شناسی وحیانی و فلسفه ادیان ابراهیمی استفاده ننموده و به وجود روح ملکوتی در انسان نپرداخته اند؛ لذا بر مبنای شناخت شناسی وحیانی و فلسفه اسلام به تحقیق در بعد ملکوتی عالم و بعد ملکوتی وجود انسان پرداخته و در پنج مرحله تحقیق (در طی 12 سال) مدل مراقبت از بیماران طراحی و اجرا گشت. یافته ها: در دیدگاه فلسفی ادیان ابراهیمی و اسلام عزیز (که مؤید تمام آن هاست) عالم بر اساس رحمت آفریده شده و انسان باید تلاش کند تا با رسیدن به مکارم اخلاق، شایسته مقام خلیفه الله گردد. انسان با انتخاب نحوه ارتباطات خود با خدا، مردم، خود و عالم خلقت، سرنوشت خویش را می سازد و با رنگ الهی زدن به افکار و نیاتش، رفتار و گفتار صحیح، مکارم اخلاق و قلب سلیم را کسب می کند. انسان در هنگام بیماری با تمام ابعاد وجودی خود به بیماری پاسخ داده و گاه در بعد روحی دچار آسیب های معنوی می شود و سلامت معنوی او نیز در معرض آسیب قرار می گیرد. سلامتی که برخورداری از قلب سلیم است، هدف نهایی مراقبت بوده که در پرتو ایمان و تقوی قابل دسترس است و باعث پاسخ سازگار به ابتلائاتی می شود که همه به مشیت خداست. نتیجه گیری: کادر درمان باید پاسخ روحی (معنوی) بیمار به بیماری را که می تواند به صورت آسیب معنوی بروز کند، شناخته و با تقویت باور عشق، حسن ظن و امید به رحمت خدا کمک کنند تا بیماران در بیماری خود، خیری دیده، با نگرش مثبت به آن بنگرند، از خوف و حزن رهیده و به سکینه قلب (آرامش، امنیت، عشق، امید) و خشنودی از سرنوشت خود برسند. پرستاران می توانند با دعوت به مکارم اخلاق، سبب سلامت معنوی بیماران شوند.